Jaarverslag 2010

1. Stichting Kaalo Nederland

Stichting Kaalo Nederland is een ontwikkelingsorganisatie die sinds 1995 steun verleent aan de bevolking van Puntland, een onherbergzaam regio aan de oostkust van Afrika dat tot 1998 deel uitmaakte van Somalië. De bestuursleden van de stichting zijn in Puntland geboren en daar veelal ook opgegroeid. Daardoor zijn zij persoonlijk zeer betrokken bij dit door oorlog en natuurrampen geteisterde gebied.

De stichting levert in samenwerking met lokale organisaties een bijdrage aan de ontwikkeling van Puntland. Met financiële hulp van Wilde Ganzen, Hivos, NCDO, Impulsis en Oxfam Novib heeft Kaalo Nederland in het recente verleden diverse kleinschalige initiatieven gerealiseerd. Voor de uitvoering van deze activiteiten werkt Kaalo Nederland samen met haar lokale partner, de ngo Kaalo Relief & Development Organization.

Doelstellingen Kaalo Nederland
Kaalo Nederland richt zich op duurzame ontwikkelingsprojecten die direct voorzien in de behoeften van de lokale bevolking. Het zwaartepunt lag lange tijd bij projecten op het gebied van onderwijs en gezondheid. Hulp aan moeders en kinderen uit de nomaden- en boerengemeenschappen is een ander centraal thema van Kaalo Nederland.

In 2010 heeft Kaalo Nederland vooral geïnvesteerd in drie projecten:

  • een campagne tegen vrouwenbesnijdenis
  • de start van een project voor de opslag van regenwater
  • de voorbereiding van een visserijproject

Dit past binnen de doelstellingen van Kaalo Nederland:

  • inwoners van Puntland voorzien van voedsel en onderdak
  • medische hulp bieden en de gezondheidszorg en hygiëne stimuleren
  • kleinschalige ontwikkelingsprogramma’s bevorderen
  • herstel van de voorzieningen in de gezondheidszorg begeleiden
  • verbeteren van het onderwijs
  • uitwisselen van ervaringen tussen Somaliërs in Nederland.

Kaalo Nederland biedt ook ondersteuning aan mensen en organisaties die zich ter plaatse inzetten voor verbetering van de algehele levenssituatie in Puntland. De stichting doet hiermee een poging om de bevolking ook economisch een steuntje in de rug te bieden.

Kaalo in Somalië
Kaalo Relief & Development Organization, de lokale partner van Kaalo Nederland, bestaat sinds de val van de Somalische centrale regering in 1991. Deze in de lokale gemeenschap gewortelde non-profit organisatie is één van de meest succesvolle en consistente ngo’s voor humanitaire en ontwikkelingssteun in Somalië. Kaalo Relief & Development Organization is in Puntland actief met rehabilitatie- en ontwikkelingsprogramma’s op het gebied van onderwijs, gezondheid, plattelandsontwikkeling, landbouw en governance – vrede, mensenrechten en gendervraagstukken.

In de visie van deze ngo kan alleen een samenleving die vrij is van onwetendheid en armoede tot duurzame ontwikkeling komen. Kaalo Relief & Development Organization wil het welzijn van de Somalische bevolking vergroten door op duurzame, milieubewuste en rechtvaardige wijze in haar basisbehoeften te voorzien.

Somaliërs in Nederland
De stichting stimuleert Somaliërs in Nederland om bij te dragen aan de wederopbouw en ontwikkeling van hun land van herkomst. Zij organiseert hiervoor op diverse plaatsen in het land voorlichtingsbijeenkomsten en debatten.

 

2. Puntland

Puntland is een onherbergzaam gebied dat tot 1998 deel uitmaakte van Somalië. De regio vormt het noordelijke deel van het voormalige Italiaans Somaliland, dat in 1961 met Brits Somaliland fuseerde tot Somalië. Puntland telt naar schatting 3,9 miljoen inwoners, van wie 52.000 mensen wonen in de centraal gelegen hoofdstad Garoowe. Het kustplaatsje Eyl is een andere nederzetting van betekenis.

Het land is 3.000.000 km2 groot en grenst aan Somaliland in het westen, de Golf van Aden in het noorden, de Indische Oceaan in het zuidoosten, de centrale regio Galmudag van Somalië in het zuiden en Ethiopië in het zuidwesten.

De naam Puntland is afgeleid van het land van Poent, dat wordt genoemd in reisverslagen uit het oude Egypte en dat in de Hoorn van Afrika zou hebben gelegen.

Recente historie
De 23ste juli 1998 is van bijzonder belang voor de bevolking. Sinds die datum beschouwt Puntland zich als een autonome staat binnen Somalië. Het functioneert als een onafhankelijke natie, mede doordat het wettelijke grondgebied van Somalië geen centraal gezag kent. Puntland ijvert voor een federaal Somalië en streeft niet naar internationale erkenning.

Aan het begin van de Somalische burgeroorlog (1991 – 1993) vluchtten veel mensen uit het zuiden van Somalië naar het relatief veilige Puntland. Ook de conflicten en instabiliteit in de daarop volgende jaren dreven veel zuiderlingen naar deze regio. Hoewel er op dit moment sprake is van relatieve stabiliteit, blijft de situatie er kritiek. Sinds de tsunami van 2004 verkeert Puntland in een humanitaire crisis. Door de tsunami raakten velen langs de kust al hun bezittingen kwijt, waarna zij terechtkwamen in vluchtelingenkampen.

Na de tsunami ging heel Puntland gebukt onder extreme weersomstandigheden. Er volgden vier jaren van grote droogte. Dit leidde tot voedseltekorten en ondervoeding, vooral onder kinderen. Volgens UNICEF krijgen naar schatting 200.000 kinderen in Puntland geen onderwijs. Slechts weinig mensen beschikken over schoon drinkwater of hygiënische faciliteiten.

Piratenplaag
Internationaal gezien heeft Puntland een zwakke reputatie. Gedreven door armoede en verstoken van emplooi richten vooral kleine groepen jongeren zich op piraterij. Zij begeven zich vanuit hun thuisbasis in Puntland steeds vaker buiten de eigen kustwateren naar de Golf van Aden en verder naar open zee.

Het merendeel van de bevolking van Puntland ziet de piraten liever vandaag dan morgen verdwijnen. Maar zonder de steun van de internationale gemeenschap is de plaatselijke overheid niet in staat om voldoende te patrouilleren langs de 3.000 km lange kustlijn. Ook anderszins is de lokale overheid nauwelijks toegerust voor de strijd tegen de piraterij.

Op de vlucht
Sinds voorjaar 2009 verzamelen zich ook steeds vaker Somaliërs en Ethiopiërs in de belangrijke handelsplaats Bosaso om over de Golf van Aden naar Jemen te vluchten. Wekelijks zouden zeker vier boten met zo’n 100 personen aan boord deze gevaarlijke oversteek wagen. Maar velen slagen er niet in het geld voor de tocht bijeen te brengen, zodat steeds meer vluchtelingen achterblijven in Bosaso.

De nieuwe regering van Puntland, aan de macht sinds de verkiezingen in januari 2009, wil de toestroom van migranten indammen, maar de vluchtelingen komen steeds terug. Niet zelden zetten mensensmokkelaars hun illegale passagiers na een nacht op zee gewoon elders aan de kust van Puntland af, met de valse mededeling dat zij in Jemen zouden zijn aangekomen.

 

3. Campagne tegen vrouwenbesnijdenis

Al sinds de jaren 70 gaan er in Puntland stemmen op om vrouwenbesnijdenis te verbieden. Hoewel de ingreep in deze regio inmiddels officieel illegaal is, wordt zij nog altijd zeer veelvuldig toegepast. Verschillende internationale organisaties ontwikkelden of ondersteunden activiteiten en projecten om de gevaren van vrouwenbesnijdenis onder de aandacht te brengen. Zo organiseerde Kaalo eind 2007 een workshop in het kader van het Gender Based Violence initiatief van Oxfam Novib.

Vrouwen in Somalië en Puntland worden systematisch het slachtoffer van vrouwenbesnijdenis. De ingreep wordt meestal gevolgd door een reeks gezondheidsproblemen die hun verhindert om actief bij te dragen aan de wederopbouw van Puntland. Daarom wil Kaalo Nederland de onmenselijke wanpraktijken rond vrouwenbesnijdenis tegengaan. Vrouwen zij bovendien onmisbaar voor het terugdringen van de armoede en het vergroten van de sociale harmonie in Puntland.

Kaalo Nederland ziet vrouwenbesnijdenis nog steeds als een groot probleem en als een schending van de mensenrechten. In 2010 was een van de speerpunten van Kaalo Nederland een pilotcampagne tegen vrouwenbesnijdenis.

Doel van de campagne
Doel op korte termijn zijn vergroting van de kennis en het bewustzijn onder de bevolking en ontwikkeling van actieplannen om vrouwenbesnijdenis terug te dringen. Als de kennis en het bewustzijn op middellange termijn zijn gegroeid, dan wil Kaalo Nederland de plannen voor het stapsgewijs tegengaan vrouwenbesnijdenis implementeren.

Het uiteindelijke doel van de pilotcampagne is vermindering van het aantal vrouwenbesnijdenissen in Puntland. Dit doel kan uitsluitend worden bereikt met behulp van ondersteunende interventies, en onder voorwaarde dat vergroting van kennis en bewustzijn leiden tot gedragsverandering.

De pilot begon in 2009 en eindigde in juli 2010.

Beschikbare middelen
De pilot bestond uit verschillende onderdelen:

  • verspreiding van folders
  • verzending van direct mail
  • actieve voorlichting aan doelgroepen

Doelgroep en participanten
De directe doelgroep bestond uit vier subgroepen:

  • meisjes en vrouwen – tieners en moeders (ongeveer 60 personen)
  • traditionele vroedvrouwen/besnijders (ongeveer 30 personen)
  • leidinggevende mannen – religieuze leiders, clanleiders etc. (ongeveer 60 personen)
  • leidinggevende vrouwen – onderwijzeressen en andere prominente vrouwen (ongeveer 30 personen).

Campagnestrategie
Leidinggevende en invloedrijke mannen en vrouwen zijn actief betrokken bij het project. Wanneer zij de gewenste gedrags- en mentaliteitsverandering ondersteunen, wordt dit naar verwachting langzaam maar zeker overgenomen door de plaatselijke gemeenschappen en uiteindelijk door de maatschappij als geheel.

Om een zo groot mogelijke betrokkenheid van lokale prominenten te realiseren, organiseerde Kaalo voor hen workshops in de vorm van werkbijeenkomsten. Zij stelden gezamenlijk een actieplan op en bereikten overeenstemming over de gefaseerde implementatie van dit plan – soms op kleine schaal.

Voor meisjes, vrouwen en besnijders zijn afzonderlijk workshops georganiseerd. Hier konden zij informatie en kennis vergaren en praten over hun persoonlijke zorgen en problemen.

Duurzaamheid
De sleutel tot duurzaamheid en succes op de lange termijn ligt in handen van invloedrijke mannen, zoals imams en clanleiders. De vrouwenbesnijdenis kan alleen langzaam maar zeker verdwijnen uit Puntland, als zij overtuigd zijn van de noodzaak daartoe.

De grootste uitdaging was dus om deze leiders voor de zaak te winnen, en hen te laten inzien dat een gedragsverandering wat betreft vrouwenbesnijdenis ook in hun eigen belang is.

Vervolgcampagne
De pilot duurde zes maanden. Deze periode bood voldoende ruimte voor planning, mobilisatie en implementatie en maakte het bovendien mogelijk om de publieke aandacht op positieve wijze vast te houden.

Intussen zijn de effecten van de pilot kritisch geëvalueerd. Het programma sloeg dusdanig aan dat Kaalo Nederland momenteel overweegt om de campagne breder op te zetten en te starten met een project om vrouwenbesnijdenis in heel Somalië uit te bannen.

 

4. Start van een project voor de opslag van regenwater

Na de tsunami in 2004 verloren veel inwoners van het dorp Budunbuto hun vee en hutjes door de heftige regenval, hagel en storm. Ze kwamen terecht in een vluchtelingenkamp waar de armzalige behuizing nauwelijks bescherming biedt tegen de elementen. Iedereen in dit dorp in de semiautonome Somalische regio Puntland leeft onder de armoedegrens.

Stichting Kaalo Nederland heeft in de jaren 2008 en 2009 in totaal 24 ontheemde families in Budunbuto voorzien van een huis met twee kamers, een keuken, een wc en een hek. In deze huizen wonen nu vooral gezinnen van alleenstaande vrouwen met veel kinderen. Ook andere kinderrijke, arme gezinnen komen in aanmerking voor een woning. In totaal hebben 84 volwassenen – vooral vrouwen – en kinderen onderdak gevonden.

Hoe eenvoudig deze huizen ook zijn, ze zijn vele malen beter dan wat er in het algemeen in Puntland wordt gebouwd. Het project heeft mede daardoor veel publiciteit gekregen, zowel in Somalië als in Nederland. Een gevolg is dat mensen in Somalië stonden te dringen om ook voor zo’n woning in aanmerking te komen.

Het contact tussen Kaalo Nederland en het dorp Budunbuto ontstond in 2005. Dit leidde eerder tot de bouw van een basisschool met zes klaslokalen, door de stichting gerealiseerd met financiële steun van haar partners en particulieren. In 2010 is een start gemaakt met de voorbereidingen voor de winning en opslag van regenwater.

Doel van het project
Het project beoogt de opvang en het transport van regenwater via 2 km lange – deels ondergrondse – kanalen naar een centraal verzamelreservoir, een berkad. In deze berkad wordt het water opgeslagen voor distributie onder de ontheemden en anderen die in het plaatsje Budunbuto onderdak hebben gevonden.

De waterreservoirs worden op vier plaatsen ingericht, waardoor er straks in totaal 750 families, ofwel 2.500 personen kunnen profiteren van deze voorzieningen.

Samenwerkingspartner Wilde Ganzen
Het project komt tot stand in nauwe samenwerking met Wilde Ganzen. Kaalo Nederland heeft voor het project in totaal 66.000 euro ingezameld, een bedrag dat door Wilde Ganzen wordt verhoogd tot 66.000 euro.

De financiële verantwoordelijkheid voor het project ligt bij Wilde Ganzen.

 

5. De voorbereiding van een visserijproject

De autonome Somalische regio Puntland is arm en droog. Er heerst grote armoede en mensen lijden stelselmatig honger, niet alleen in het binnenland, maar ook aan de kust. Toch zijn de wateren van de Indische Oceaan bijzonder visrijk. Helaas heeft de bevolking daar weinig aan. Door het ontbreken van mogelijkheden voor koeling en bewerking is het noodzakelijk om de vis direct te consumeren. Een groot deel van de vangst wordt bedorven weggegooid. Inwoners van de landinwaarts gelegen Puntlandse hoofdstad Garoowe blijven geheel verstoken van vis.

De oceaan ter plaatse bevat zo veel vis dat naast de inwoners van het kustplaatsje Eyl ook de hoofdstad Garoowe van voedsel kan worden voorzien. Vis kan voor de bewoners niet alleen een bron van voedsel vormen, maar ook van werk – en dus van inkomen. In 2010 was daarom een derde speerpunt van Kaalo Nederland het creëren van faciliteiten om de visvangst te koelen en te verwerken.

Doel van het project
Kaalo Nederland ondersteunt met haar Somalische zusterorganisatie Kaalo Relief & Development een project voor visserij en visverwerking in Eyl. In deze Puntlandse kustplaats met 30.000 inwoners, is de werkloosheid 85%.

De aanloop tot het project begon in 2010 en het project gaat in 2011 van start. Het is primair gericht op het scheppen van werkgelegenheid en het voor consumptie beschikbaar maken van grote hoeveelheden vis. Werk in de visserij en de visverwerkende industrie biedt bovendien een alternatief voor de piraterij waartoe inwoners van Eyl nu soms uit wanhoop hun toevlucht nemen. Daarmee levert het project indirect een bijdrage aan de bestrijding van de criminaliteit in Puntland.

Kaalo Nederland wil met het visserijproject bijdragen aan eerlijk werk en werkgelegenheid voor vrede en die thema’s ook hoog op de agenda plaatsen van plaatselijk autoriteiten, donateurs en andere instellingen.

Bestrijding sociale malaise
De Somalische jeugd heeft te maken met chronische werkloosheid en uitzichtloosheid. De verwoesting van de economie en infrastructuur van het arme en economisch onderontwikkelde Somalië heeft geleid tot een ongekend hoge werkloosheid. Afgezien van enkele veehouders, handelaars en kooplieden heeft de bevolking vrijwel geen mogelijkheden om in het eigen levensonderhoud te voorzien.

Door deze sociaal-economische problemen stijgt het aantal jonge soldaten, warlords en piraten dramatisch. Er zijn inmiddels meer dan 500.000 jeugdige soldaten in Puntland. Het aantal door piraten aangevallen schepen voor de Hoorn van Afrika liep in 2010 op tot boven de 150. Soms liggen er op de rede van Eyl meer dan tien schepen waarvan de bemanning wordt gegijzeld. Kaalo Nederland volgt deze ontwikkeling met grote bezorgdheid.

Eyl Fishing Association
De vissers van Eyl hebben zich verenigd in een visserijcollectief, de Eyl Fishing Association. De doelstellingen van dit collectief zijn:

  • organiseren van bijeenkomsten om de visserij te coördineren
  • vergroten van de afzetmarkt
  • verbeteren van reputatie van de visserij in het gebied
  • bevorderen van contacten met nationale en internationale organisaties die kunnen helpen om de visserij op een hoger niveau te brengen
  • verzamelen van visserijgegevens
  • tegengaan van illegale visserij
  • bevorderen van juiste consumptie en verwerking van vis door de gemeenschap.

Samen met de in de Eyl Fishing Association verenigde vissers wil Kaalo Nederland een visverwerkende industrie starten. Deze industrie zal in het begin bestaan uit een visconservenfabriek en koelfaciliteiten. Daarnaast wil Kaalo Nederland de kennis en vaardigheden van de vissers in Eyl vergroten op het gebied van vistechnieken en visverwerking.

Positieve neveneffecten
Gefaseerde implementatie biedt de bevolking directe mogelijkheden om aan de slag te gaan en tastbare resultaten te behalen. De geloofwaardigheid die zo ontstaat, opent deuren naar gemeenschappen die vaak achterdochtig, sceptisch en in veel gevallen afwijzend staan tegenover hulp en hulporganisaties. Daarmee vormen korte termijn initiatieven de basis voor initiatieven die zijn gericht op de langere termijn.

Kaalo Nederland wil met het creëren van faciliteiten voor eerlijk werk ook de misdaad in Puntland terugdringen. Door de verwoeste economie en infrastructuur heeft de Puntlandse jeugd nu slechts het vooruitzicht van een werkloos leven vol honger en armoede. Velen zoeken noodgedwongen hun heil in de criminaliteit. Onze stichting hoopt met dit project de negatieve spiraal te doorbreken.

Scroll to Top